مؤسسه مردم‌نهاد رحمان

این موسسه بخشی از موج اولیه تأسیس سازمان‌های مردم‌نهاد در ایران باشد که انتهای دهه 70 سمشی آغاز شد. این دوره مصادف با رشد فعالیت‌های مدنی در ایران است که به دنبال تقویت جامعه مدنی و پاسخگویی به نیازهای اجتماعی بود. موسسه رحمان از زمان تأسیس، با تمرکز بر مسائل اجتماعی و آسیب‌های مرتبط، نقش مهمی در پیشبرد توسعه اجتماعی پایدار ایفا کرده است.

ؤسسه رحمان فعالیت‌های متنوعی را در حوزه علوم اجتماعی انجام می‌دهد که به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

موسسه رحمان تحقیقات گسترده‌ای در زمینه مسائل اجتماعی انجام می‌دهد و گزارش‌ها و کتاب‌های متعددی منتشر کرده است. برخی از خروجی‌های پژوهشی برجسته شامل:

• گزارش وضعیت اجتماعی ایران: 1388-1380: این گزارش به تحلیل وضعیت اجتماعی ایران در یک بازه زمانی مشخص می‌پردازد (گزارش وضعیت اجتماعی).
• کتاب «آینده‌پژوهی سالمندی جمعیت در ایران»: این کتاب به بررسی پیشران‌ها و سناریوهای سالمندی جمعیت در ایران اختصاص دارد (کانال تلگرام رحمان).
• کتاب «پایان کار کودکان در خیابان‌ها»: این اثر به راهکارهای کاهش کار کودکان در خیابان‌ها می‌پردازد.
• مجله فصلنامه «حیا»: این مجله در سال 1403 در 8 شماره منتشر شده و موضوعاتی مانند دوستی، خودگردانی اجتماعی و محیط‌زیست را پوشش می‌دهد (کانال تلگرام رحمان).

موسسه رحمان با برگزاری جلسات، سخنرانی‌ها و سمینارهای تخصصی، فضایی برای گفت‌وگو و تبادل دانش فراهم می‌کند. برخی از رویدادهای برجسته شامل:

• سمینار «دانشگاه و جامعه مدنی»: این سمینار به بررسی نقش دانشگاه‌ها در تقویت جامعه مدنی پرداخته است (سمینار دانشگاه و جامعه مدنی).
• سمینار «جنسیت و نابرابری»: این رویداد به تحلیل نابرابری‌های جنسیتی در ایران اختصاص داشت (سمینار جنسیت و نابرابری).
• جلسات تخصصی درباره مهاجرت: این جلسات به مسائل مهاجران، به‌ویژه پناهندگان افغان، پرداخته‌اند (کانال تلگرام رحمان).

موسسه رحمان از طریق پادکست «رادیو راحا» محتوای ساده و کاربردی درباره مسائل اجتماعی تولید می‌کند. موضوعات این پادکست شامل نابرابری، توسعه انسانی، اعتراضات و روایت‌های زنان درباره تصمیمات زندگی است (پادکست رادیو راحا). همچنین، این موسسه در پلتفرم‌های رسانه‌ای مانند یوتیوب و اینستاگرام فعالیت دارد.

موسسه رحمان از سازمان‌های غیردولتی، مانند انجمن دوستان کودک پویش (انجمن پویش)، برای آموزش کودکان حمایت می‌کند. همچنین، در بیانیه‌های مشترک با شبکه‌های سازمان‌های مردم‌نهاد، مانند بیانیه مربوط به مدیریت ویروس کرونا در سال 1399، به ترویج شفافیت و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر پرداخته است (کانال تلگرام رحمان).

برخی از فعالیت‌های مؤثر آن در سال‌های اخیر عبارتند از:

• انتشار گزارش‌های تحلیلی: گزارش‌هایی مانند «مظاهرات سلمیه» (بررسی اعتراضات آب در خوزستان) و «آتش خاموش» (نگاهی به اعتراضات آبان 98) به تحلیل عمیق مسائل اجتماعی پرداخته‌اند (وب‌سایت رحمان).
• تولید محتوای آموزشی: پادکست «رادیو راحا» با موضوعاتی مانند «متفاوتی، از جنس خودمان» و «برای انتخاب و حق انتخاب» به افزایش آگاهی عمومی کمک کرده است (پادکست‌ها).
• حمایت از آموزش کودکان: همکاری با سازمان‌هایی مانند انجمن دوستان کودک پویش برای بهبود دسترسی کودکان به آموزش (انجمن پویش).
• بیانیه‌های اجتماعی: مشارکت در بیانیه‌های مشترک برای ترویج شفافیت و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر در دوران کرونا، که بر اطلاع‌رسانی شفاف و ممنوعیت کار کودکان تأکید داشت (کانال تلگرام رحمان).